Getrouwd en erfgenaam, of toch niet

Jacob is inmiddels alweer 10 jaar gelukkig getrouwd met Marie (met het maken van huwelijkse voorwaarden). Vóór zijn relatie met Marie was Jacob getrouwd met Anna en met haar heeft hij drie kinderen. Anna en Jacob zijn gescheiden maar hebben nog altijd goed contact met elkaar. De band tussen Marie en de kinderen is niet zo goed. Ze hebben in het verleden ruzie gehad en dit is nooit helemaal bijgelegd.

Jacob heeft het nooit over ‘de serieuze dingen’ willen hebben met Marie. Over zijn sterfelijkheid wilde hij niet praten. Hij heeft het dan ook nooit over zijn testament gehad met Marie. Marie gaat er vanuit dat het allemaal goed geregeld is en dat Jacob haar goed verzorgd achter laat. Zeker nu de band met zijn kinderen niet zo warm is. Je wil je partner toch goed achterlaten? Jacob en Marie wonen samen in het huis van Jacob.

Jacob komt plotseling te overlijden. De begrafenis regelen kostte al wat moeite aangezien Marie en de kinderen niet op een lijn zaten qua wensen. Na de begrafenis gaat Marie naar de notaris om haar erfgenaamschap te aanvaarden. Tot haar grote verrassing heeft de notaris een ander oordeel. Marie is geen erfgenaam. Jacob heeft namelijk tijdens zijn huwelijk met Anna een testament gemaakt en deze nooit aangepast. In dit testament is het volgende bepaald: ‘Ik benoem tot mijn erfgenamen, ieder voor gelijke delen: mijn kinderen en mijn echtgenote, Anna’. Hij heeft de ouderlijke boedelverdeling van toepassing verklaard.

Door Anna specifiek te benoemen als zijn echtgenote, is Marie uitgesloten. Marie stelt dat dit testament is komen te vervallen omdat het eerste huwelijk van Jacob en Anna is ontbonden door echtscheiding (art. 4:52 BW). Volgens haar is het wettelijke erfrecht van toepassing, waardoor er een wettelijke verdeling moet plaatsvinden tussen Marie en de kinderen uit het eerste huwelijk. Hierdoor krijgen de kinderen een niet opeisbare geldvordering op Marie en mag Marie alles blijven gebruiken (en opmaken).

Omdat het hier gaat om de uitleg van een testament, worden Marie, Anna en de kinderen van Jacob naar de rechtbank gestuurd. De Rechtbank is het niet met de uitleg van Marie eens. Juist omdat de eerste echtgenote met naam en toenaam genoemd wordt in het testament bestaat er geen twijfel over dat Jacob Anna heeft willen beschermen bij zijn vooroverlijden. Er kan niet zonder meer van uitgegaan worden dat deze zelfde rechten gelden voor de tweede echtgenote.

De Rechtbank heeft besloten dat Anna geen erfgenaam meer is omdat er sprake is van een echtscheiding. Marie is ook geen erfgenaam omdat dit niet uit het testament of de overige omstandigheden blijkt. Wie zijn er dan wel erfgenaam?

Jacobs kinderen uit het eerste huwelijk.

NB Het is goed om te weten dat de Hoge Raad eerder al een uitspraak heeft gewezen die bovenstaande tegenspreekt. In dat arrest is besproken dat een testament zou kunnen vervallen door wijziging van feiten en omstandigheden. Die zijn in bovenstaande uitspraak niet geconstateerd.

Marie heeft wel wettelijke rechten die zij in kan roepen. Zij komt dus niet volledig met lege handen te staan, maar zij is geen erfgenaam.

Zoals u kunt zien is er dus een hoop discussie. Wees deze discussie, kosten en ongelukkige gevolgen voor en zorg dat uw testament up to date is.