Pas op… voor per ongeluk zuiver aanvaarden

Henk belt ons kantoor. Zijn vader is gisteren overleden. Hij wil graag een afspraak maken voor een verklaring van erfrecht. De afspraak wordt ingepland, maar ligt in de toekomst. Er wordt aan Henk medegedeeld dat hij voorzichtig om moet gaan met zijn gedragingen. Dat hij niet zomaar dingen mag weggooien of verkopen, want deze gedragingen kunnen een zuivere aanvaarding met zich mee brengen. Henk geeft aan dat hij het begrijpt en dat hij voorzichtig zal zijn.

Henk komt drie weken later bij mij op kantoor. Hij vertelt me dat zijn vader vroeger wel schulden heeft gehad, maar dat hij bij zijn weten momenteel schuldenvrij is. Hij vertelt dat hij, met het pasje van zijn vader, al wat facturen heeft betaald: “anders liggen die daar maar”. Ik schrik hiervan. Het betalen van schulden, met eigen geld of met geld van de nalatenschap, is een gedraging die een zuivere aanvaarding met zich mee brengt. De enige ‘schuld’ die je mag betalen zijn uitvaartkosten. Het betalen van schulden zijn gedragingen die een erfgenaam doet op eigen naam en voor eigen rekening.

Een zuivere aanvaarding is een aanvaarding van de nalatenschap inclusief alle eventuele schulden.
Als het gaat om een nalatenschap zonder schulden (en als de overledene geen beroep had welke nog een aansprakelijkheid met zich mee kan brengen), is er geen gevaar in het doen van gedragingen die een zuivere aanvaarding met zich mee kunnen brengen. Mochten er echter wel schulden zijn in de nalatenschap (niet uitgekeerde erfdelen van de eerst overleden ouder zijn ook schulden), dan is het een minder prettige uitkomst voor de erfgenaam. Een erfgenaam wordt door het zuiver aanvaarden van een nalatenschap namelijk aansprakelijk voor de betaling van alle schulden. Het gevaar bestaat dat de nalatenschap niet voldoende activa heeft, en dat de (rest)schuld uit eigen middelen betaald moet worden. Dit geldt ook als u per ongeluk zuiver heeft aanvaard.

Voor Henk loopt het met een sisser af. Zijn vader is inderdaad schuldenvrij. Het erfdeel van zijn moeder was nog niet uitgekeerd en omdat Henk enig kind is, zit hier ook geen risico aan vast. Het huis kan met een mooie overwaarde verkocht worden, en er staat een fijn bedrag op de bankrekening waar de uitvaart van betaald kan worden.

Als een dierbare komt te overlijden, en je nog niet zeker weet of je de nalatenschap zuiver wil aanvaarden, pas dan op met bepaalde gedragingen, zoals:

• het veilig stellen van waardevolle spullen van de overledene door deze mee naar huis nemen; zet deze dan op een lijst zodat deze spullen beschikbaar blijven voor schuldeisers;
  

• een schuldeiser betalen met eigen geld of met geld uit de nalatenschap;
  

• geld opnemen van de gezamenlijke rekening (als partner) of van de privérekening van de overledene;
  

• inboedel verdelen of de auto alvast overschrijven.
  

Wat wel gedaan mag worden:
Bederfelijke waar mag weggegooid worden. Uitvaartkosten mogen voldaan worden. Er mag geïnventariseerd worden hoe groot de nalatenschap is (administratie mag bekeken worden), en waardevolle spullen mogen veilig gesteld worden (maar zet dit wel op papier). Het (noodgedwongen) ontruimen van de huurwoning of van een verzorgingshuis en het opzeggen van de huur mag ook gedaan worden, mits waardevolle spullen worden opgeslagen.

Heb je hier vragen over? Neem gerust contact met ons op.